Fuzaryjna zgorzel podstawy źdźbła zbóż [Gibberella zeae]

Występowanie i znaczenie

Szerokie rozpowszechnienie w głównych rejonach uprawy zbóż. Infekcje powodowane przez Fusarium spp. mogą powodować straty w plonie rzędu 30%, a w warunkach sprzyjających rozwojowi sprawcy choroby nawet rzędu 50-70%, obniżając jednocześnie jakość ziarna.

Okres wykrywania

Podczas całego okresu wegetacji. Sprawca choroby rozwija się w szerokim zakresie temperatur od 0 do 20°C przy wilgotnej glebie.

Obraz choroby

Źródłem choroby są grzybnia i zarodniki oraz formy przetrwalnikowe sprawcy choroby. Porażeniu ulega przede wszystkim podstawa źdźbła oraz korzenie zbóż. Pierwsze objawy choroby zaobserwować można już w okresie jesieni w postaci zmian barwy pochwy liściowej z zielonej na brązową. Na początku pojawiają się smugi lub kreski barwy brązowej lub brunatnej, a także przybierające nieregularny kształt plamki. Często zaobserwować można przebarwienie całej podstawy źdźbła i korzeni na kolor brązowawy. Na porażonych fragmentach roślin zaobserwować można grzybnię barwy różowawej, najczęściej na kolankach oraz wewnątrz źdźbeł. Końcowy etap choroby to najczęściej zamieranie pędów, które uległy porażeniu oraz bielenie kłosów. Z kolei kłose są często płone, lub wypełnione pośladem. Innym jednocześnie występującym objawem fuzaryjnej zgorzeli podstawy źdźbła są brązowe nekrozy widoczne na pochwie liściowej i źdźble właściwym. Zniszczenie tkanek mechanicznych często prowadzi do wylegania plantacji.

Przenoszenie patogenów może się odbywać poprzez materiał siewny, jednak źródłem infekcji może być także grzybnia, która żyje saprofitycznie w podłożu na resztkach roślinnych. Zarodniki mogą być przenoszone przez wiatr.

Wzmożone występowanie

  • jednostronny płodozmian zbożowy,
  • zainfekowany materiał siewny,
  • resztki pożniwne,
  • zachwaszczenie pola,
  • zbyt duża gęstość siewu.

Agrotechniczne działania zapobiegawcze

  • poprawne zmianowanie,
  • staranne przyoranie resztek pożniwnych przez wykonanie podorywki i orki jesiennej,
  • niszczenie samosiewów zbóż i chwastów jednoliściennych,
  • stosowanie zaprawionego materiału siewnego,
  • rozszerzenie płodozmianu,
  • dobór odmian odpornych na chorobę.

Top