Niesnujowate [Pamphiliidae]

Występowanie i znaczenie

Szerokie rozpowszechnienie w lasach, często w szkółkach leśnych, parkach i ogrodach przydomowych. Postacie dorosłe spotkać można na kwiatach roślin baldaszkowatych, a niekiedy również w głównych rejonach upraw sadowniczych. Larwy szkodnika są fitofagami, które żerując na liściach (odżywiają się tkanką roślinną), tworzą na nich przy pomocy gruczołów przędnych oprzędy oraz sieci. Żerują zarówno na roślinach nagonasiennych, jak również na roślinach okrytonasiennych, a skutkiem żerowania jest zwijanie liści w rolki. Przy masowym wystąpieniu w lasach iglastych mogą całkowicie ogołacać drzewa z igliwia. Ze względu na stratę części igliwia korony zostają przerzedzone, co obniża walory estetyczne drzew. Często powodują zasychanie drzew. Owady dorosłe żywią się również pyłkiem i nektarem kwiatowym.

Okres wykrywania

Wczesne formy niesnujowatych odbywają rójkę najczęściej w kwietniu i na początku maja, z kolei formy późne – w czerwcu.

Opis szkodnika

Niesnujowate, inaczej osnujowate, to rodzina owadów zaliczana do rzędu błonkówek. Szkodniki dorastają do 8-18 mm długości. Są najczęściej ciemno ubarwione, z widocznym jaśniejszym wzorem. Wyróżnia je krępa budowa ciała oraz odwłok, który jest silnie spłaszczony. Czułki szkodnika są cienkie i nitkowate. Niesnujowate posiadają skrzydła. W przypadku skrzydeł pierwszej pary widoczna jest falista żyłka analna. Drugi tergit podzielony jest przez środek. Szkodniki wytwarzają duże oprzędy, w których żerują. Larwy przypominają gąsienice motyli. W oprzędach umieszczają również odchody w celu odstraszenia wroga. W pojedynczym oprzędzie żerować może jedna lub kilka larw szkodnika.

Błonkówki te przechodzą przeobrażenie zupełne. Ich cykl rozwojowy trwa rok, czasem może wydłużać się do kilku lat. Po żerowaniu wyrośnięte larwy schodzą do gleby, gdzie zimować będą do maja następnego roku. Długi okres przelegiwania larw szkodnika w glebie stwarza zagrożenie ponownym atakiem nawet przez 3 kolejne sezony. W Polsce żyje 38 gatunków z tej rodziny owadów.

Wzmożone występowanie

• szkodnik występuje masowo zwłaszcza w dojrzewających drzewostanach sosnowych oraz świerkowych.

Agrotechniczne działania zapobiegawcze

• w przypadku wystąpienia szkodnika na pojedynczych młodych drzewkach można usuwać go ręcznie lub rozgniatać oprzędy tworzone przez larwy,
• jesienne lustracje mające na celu zlokalizowanie zimujących stadiów szkodnika,
• zakładanie remiz składających się z różnorodnych gatunków drzew i krzewów zapewniających korzystne warunki bytowania grupom owadożernych stawonogów i kręgowców,
• stwarzanie warunków sprzyjających obecności ptaków, będących naturalnymi wrogami szkodnika,
• preferowanie odnowień naturalnych.