Parch gruszy [Venturia pyrina]

Parch gruszy – charakterystyka

Parch gruszy jest chorobą powszechną w Polsce, jednakże szkody, jakie powoduje, są zazwyczaj mniejsze niż w przypadku jabłoni, ponieważ uprawa gruszy zajmuje znacznie mniejszą powierzchnię w kraju. Parch gruszy powoduje powstawanie oliwkowych plam na liściach, ogonkach liściowych, szypułkach kwiatowych i kielichach. Plamy stopniowo ciemnieją, a roślina w reakcji obronnej wytwarzana korowe pierścienie wokół zmian, aby zapobiec dalszym zniszczeniom tkanki. Parch może także infekować kwiaty, zawiązki owoców oraz owoce, zarówno w trakcie ich rozwoju, jak i po zbiorach.

Objawy występowania parcha na gruszy

Pierwszym objawem parcha na gruszy jest pojawienie się na spodniej części liści oliwkowych plam, które wraz z rozwojem choroby plamy zwiększają swoją powierzchnię i brunatnieją, pokrywając również zewnętrzną stronę liści. Na powierzchni plam można zaobserwować delikatny i ciemnoszary nalot. Brunatne plamy są widoczne również na zawiązkach owocowych oraz na młodych owocach. Porażone zawiązki owoców oraz młode owoce przedwcześnie opadają z drzew, nie rozwijając się i nie dojrzewając.

Jak rozpoznać parcha gruszy?

Plamy o oliwkowej barwie, które stopniowo ciemnieją i powodują deformację tkanki, są typowymi symptomami tej choroby. W kolejnym sezonie wegetacyjnym w miejscu wystąpienia plam można zaobserwować spękania kory oraz rany i nekrozy.

Jak wygląda parch na gruszy?

Parch gruszy na liściach objawia się oliwkowymi plamami niewielkich rozmiarów, które ułożone są wzdłuż nerwów liściowych i z czasem brunatnieją. Na owocach są to ciemne plamy z nekrotyczną otoczką.

Okres i miejsce występowania parcha gruszy

Parch gruszy może pojawić się wczesną wiosną, zanim na drzewie pojawią się liście. Grzyb wytwarza zarodniki workowe, które mogą być przenoszone przez powietrze na znaczną odległość, co sprzyja rozprzestrzenianiu się choroby.

Kiedy może się pojawić parch na gruszy?

Infekcje mogą pojawiać się podczas całego sezonu wegetacyjnego, szczególnie przy wysokiej wilgotności powietrza i utrzymującej się ciepłej aurze z temperaturą od 17°C do 23°C. Zarodniki do kiełkowania potrzebują utrzymującej się na liściach wody przez okres przynajmniej 8–10 godzin. Dlatego choroba może atakować drzewa w momencie, kiedy sezon wegetacyjny rozpoczął się wcześniej, a wiosna była wilgotna i deszczowa. Zarodniki konidialne dokonują wtórnego porażenia aż do końca września.

Parch gruszy – szkodliwość

Parch na gruszy może spowodować znaczne straty w plonie nawet do 50%, a także przyczynić się do przedwczesnego opadania liści, osłabiając drzewa i obniżając ich odporność na niskie temperatury oraz inne choroby i szkodniki.

Parch na gruszy – zapobieganie

• usuwanie i niszczenie opadłych liści z drzew, ograniczające możliwość wystąpienia infekcji pierwotnych,
• przy dużym nasileniu choroby usuwanie porażonych gałęzi i pędów,
• systematyczne przeprowadzanie cięcia prześwietlającego, które zapewnia lepszy przepływ powietrza pomiędzy gałęziami,
• unikanie stanowisk wilgotnych i narażonych na występowanie mgieł przy zakładaniu sadów,
• sadzenie zdrowych drzewek,
• odpowiednie nawożenie sadów, które zapewnia roślinom składniki niezbędne do prawidłowego wzrostu i rozwoju, uodparniając je jednocześnie na infekcję i sprzyjając łatwiejszej regeneracji,
• wybór odmian odpornych lub mało wrażliwych na chorobę.

Parch gruszy – metody zwalczania

W walce z parchem na gruszy warto przede wszystkim stosować metody zapobiegawcze, jednak gdy dojdzie już do porażenia – należy zastosować opryski na parcha gruszy. Istotne jest zastosowanie środków chemicznych w odpowiednich momentach, aby skutecznie ograniczyć rozwój choroby.

Skuteczne środki na parcha gruszy

Do zwalczania parcha na gruszy skuteczne są fungicydy z zawartością ditianonu z grupy antrachinonów, często stosowanego łącznie z fosfonianem dipotasu czy pirymetanilem. Wszystkie te substancje sprawdzą się również samodzielnie tak jak fluksapyroksad, związki z grupy strobiluryn oraz Revysol®. Należy jednak mieć na uwadze, że nie wszystkie fungicydy zawierające te substancje będą zarejestrowane na parcha gruszy.

Jakie uprawy atakuje parch gruszy?

Parch gruszy atakuje głównie grusze, zarówno te w sadach wielkoobszarowych, jak i przydomowych.

Parch gruszy – cykl rozwojowy

Źródłem infekcji są zimujące i rozwijające się na opadłych liściach organy przetrwalnicze, które już wczesną wiosną wytwarzają zarodniki workowe. Przyczyną zakażenia są również konidia i grzybnie, które zimują w pędach, pąkach oraz w uszkodzonych tkankach kory. Wczesną wiosną, jeszcze przed rozwojem liści, dochodzi do infekcji pierwotnych, które mogą trwać aż do czerwca, ze szczytem w maju.

Jakie są przyczyny rozwoju parcha na gruszy?

• porażone sadzonki drzew,
• duże zagęszczenie gałęzi w koronie drzew,
• pozostawienie opadłych liści, będących źródłem infekcji,
• niewłaściwe nawożenie sadów,
• zakładanie sadów na stanowiskach wilgotnych, gdzie często występują mgły.

Jakie są skutki rozwoju parcha na gruszy?

Rozwój parcha na gruszach może skutkować znacznymi szkodami w sadzie, a w konsekwencji wpłynąć negatywnie na wielkość i jakość plonu.