Septorioza paskowana liści pszenicy [Zymoseptoria tritici]






Występowanie i znaczenie
Szerokie rozpowszechnienie w głównych rejonach upraw rolniczych, ozdobnych oraz leśnych. Infekcje powodowane przez Septoria tritici mogą powodować znaczne straty w plonie do ponad 30% i pogarszać jakość ziarna w przypadku zbóż (mniejsze, słabsze i lżejsze ziarno).
Okres wykrywania
Podczas całego okresu wegetacji, zwłaszcza przy długo utrzymującej się wysokiej wilgotności powietrza (optimum 85%) oraz przy temperaturze powietrza na poziomie 2 – 32oC. Optymalna temperatura do zajścia infekcji to 20 - 25 oC (poniżej 7 oC nie dochodzi do infekcji). Okres inkubacji trwa od 7 do 16 dni.
Obraz choroby
Pierwsze objawy septoriozy widoczne są już w stadium siewek w postaci brunatnoszarych plam na liścieniach i liściach siewek, gdzie po kilku tygodniach na blaszkach i ogonkach liściowych zainfekowanych roślin pojawiają się ciemnobrunatne owocniki grzyba (piknidia). Główne objawy choroby widoczne są przede wszystkim na liściach w niemal każdej fazie wzrostu w postaci plam. Plamy początkowo występują oddzielnie, jednak z czasem zlewają się ze sobą, zajmując większą część powierzchni liścia. Plamy mogą być okrągławe, wielokątne lub elipsoidalne. Bardzo często posiadają nieco ciemniejszą obwódkę. W miarę rozwoju choroby pojawiają się nekrozy tkanek liści, w wyniku czego plamy ciemnieją, przybierając barwę od żółtej do rudej, brunatnej lub brązowoczarnej, a na ich powierzchni tworzą się piknidia. Liście, które uległy porażeniu żółkną. W wyniku dalszego rozwoju choroby dochodzi do przedwczesnego zamierania liści, które uniemożliwia roślinom dalszy wzrost i rozwój.
Septoriozę powodują grzyby, które zimują w resztkach pożniwnych, a ich zarodniki przenoszone są wraz z kroplami deszczu.
Wzmożone występowanie
- wilgotna, łagodna pogoda na wiosnę,
- utrzymujące się okresy mokrej pogody,
- jednostronny płodozmian zbożowy (także kukurydza),
- samosiewy zbóż,
- pozostawione na polu resztki pożniwne,
- zbyt duża gęstość siewu.
Możliwość pomylenia
Septorioza kłosów (rozmieszczenie pyknidiów dowolne, brunatnienie plew poraża kłosy)
Agrotechniczne działania zapobiegawcze
- głębokie przyorywanie resztek pożniwnych,
- zwalczanie osypanego ziarna zbóż,
- stosowanie zaprawionego materiału siewnego,
- rozszerzenie płodozmianu, zachowanie przynajmniej 2-3 letniej przerwy w uprawie roślin jednorocznych tego samego gatunku na danym stanowisku,
- dobór odmian odpornych na chorobę.