Na co należy zwrócić uwagę przy wyborze odmiany rzepaku do siewu?
Wybór odpowiedniej odmiany rzepaku do siewu zależy przede wszystkim od indywidualnych warunków uprawy. Dlatego przed podjęciem decyzji warto przeprowadzić dokładną analizę potencjału stanowiska i lokalnych warunków mających wpływ na przebieg rozwoju roślin w całym okresie wegetacji.
Jak wybrać właściwą odmianę rzepaku ozimego?
Niestety nie da się wskazać najlepszej odmiany rzepaku, gdyż powodzenie uprawy zależy od wielu zmiennych. Poza oczywistymi różnicami w przebiegu pogody, jakie występują w różnych sezonach, odmienne są również warunki na konkretnych polach. Poniżej przybliżamy kwestię głównych kryteriów, jakie warto uwzględnić, wybierając nasiona rzepaku. Im więcej z nich będzie dostosowanych do naszych potrzeb i możliwości, tym bliżej sukcesu w uprawie rzepaku będziemy.
Wymagania glebowe rzepaku
Ogólne wymagania glebowe rzepaku są dość wysokie. Rzepak najlepiej udaje się na glebach żyznych, zasobnych w próchnicę i wapń. Zalecane do jego uprawy są gleby kompleksu pszennego bardzo dobrego i dobrego, żytniego bardzo dobrego (klasy I–III).
W praktyce jednak rzepak wysiewany jest także na słabszych glebach i uprawa nie przestaje być opłacalna. To zasługa prac hodowlanych, które pozwoliły na wyselekcjonowanie odmian, które wysoko plonują w warunkach odbiegających od optimum przewidzianego dla tego gatunku.
Dlatego wybierając nasiona rzepaku do siewu na swoich polach, zawsze zwracajmy uwagę na wymagania glebowe odmian rzepaku, które bierzemy pod uwagę. To pozwoli maksymalnie wykorzystać potencjał plonowania rzepaku, który wysiejemy.
Potencjał plonowania rzepaku
Potencjał plonowania rzepaku to wysokość plonu, jakiego możemy spodziewać się po danej odmianie, przy założeniu doskonałych warunków rozumianych jako wszystkie możliwe czynniki mające wpływ na rozwój roślin.
Trudno sobie wyobrazić choćby idealne warunki atmosferyczne utrzymujące przez długie miesiące wegetacji rzepaku, a przecież pogoda to tylko jeden z czynników, wpływających na plonowanie.
Są jeszcze szkodniki, choroby czy chociażby kwestia zapylania rzepaku zależna od pszczół i innych owadów. Do tego dochodzi jeszcze zaspokojenie potrzeb pokarmowych rzepaku. Dlatego zawsze musimy liczyć się z tym, że osiągamy jedynie cześć plonu wynikającego z potencjału odmiany.
Oczywiście zabiegamy, by była to cześć jak największa. Dlatego wykonujemy wszystkie zabiegi agrotechniczne, a wcześniej wybieramy odmiany jak najlepiej dopasowane do stanowiska, jakim dysponujemy.
Odporność rzepaku na choroby
Odporność rzepaku na choroby czy zwiększona tolerancja odmian na wybrane patogeny jest dziś jednym z najistotniejszych kryteriów wyboru odmian. Wynika to poniekąd ze zwiększonej presji chorób, na które trudno znaleźć remedium lub których zwalczanie w praktyce nie jest możliwe. Przykładem może być kiła kapusty czy choroby o podłożu wirusowym.
Ponadto intensywność ochrony fungicydowej jest kosztowna i obciążającą dla środowiska, warto więc wybierać odmiany o wysokiej zdrowotności. Pozwala to na redukcję oprysków i ułatwia dobór środków, co jest szalenie istotne w obliczu coraz częściej obserwowanych odporności patogenów na fungicydy
Odporność rzepaku na wyleganie
Wyleganie rzepaku jest zjawiskiem jednoznacznie negatywnym. Skoro nie istnieją okoliczności, w których można, by je uznać za pożądane, to jak najmniejszy poziom podatności odmiany na wyleganie jest cechą niezwykle cenną i całkowicie uniwersalną.
Warto pamiętać, że podatność na wyleganie nie zależy jedynie od cech odmiany. Bardzo istotny jest też sposób prowadzenia plantacji ze szczególnym wskazaniem na regulację pokroju roślin i nawożenie.
Dlatego chcąc uniknąć start w plonie i utrudnionego zbioru powinniśmy pamiętać zarówno o wybraniu odpowiedniej odmiany rzepaku, jak i o właściwych zabiegach agrotechnicznych.
Cechy odmianowe rzepaku, na które warto zwrócić uwagę
Powyższy opis nie wyczerpuje zagadnienia kryteriów doboru odmian rzepaku do siewu, gdyż ilu plantatorów, tyle możliwości i jeszcze więcej różnorakich oczekiwań. Tym niemniej koniecznie powinniśmy wspomnieć jeszcze o tak pożądanych cechach rzepaku jak odporność na pękanie łuszczyn i osypywanie się nasion.
Z logistycznego punktu widzenia warto też spojrzeć na optymalny termin siewu danej odmiany rzepaku jak i na termin jego dojrzałości. Nie zapominajmy również o takich parametrach jak wigor początkowy i wiosenny, które to pozwalają dostosować się do coraz trudniejszych warunków wodnych na różnych etapach wegetacji.
Współczesna genetyka pozwala na wyhodowanie odmian rzepaku o zróżnicowanych cechach, co stwarza nam niezwykle szeroki wybór i możliwość precyzyjnego dopasowania odmiany do lokalnych uwarunkowań. Dlatego śmiało sięgajmy po innowacyjne mieszańcowe odmiany rzepaku ozimego i czerpmy korzyści z rozwoju technologii.