Uprawa rzepaku krok po kroku
Rzepak jest jedną z najważniejszych roślin oleistych uprawianych w Europie, a jego odpowiednia pielęgnacja ma kluczowe znaczenie dla osiągnięcia wysokich plonów oraz jakości nasion . Uprawa rzepaku wymaga kompleksowego podejścia – od wyboru odmiany, przez odpowiednie nawożenie, aż po skuteczną ochronę przed chorobami i szkodnikami . Na każdym etapie wzrostu i rozwoju tej rośliny można wykorzystać innowacyjne produkty, które wspierają jej zdrowotność i maksymalizują plon. W artykule przedstawiamy nasiona rzepaku InVigor® oraz środki ochrony roślin takie jak: Butisan® Star 416 SC, Caryx® 240 SL, Architect®, Pictor® Revy, czyli kluczowe rozwiązania w ochronie i prowadzeniu uprawy rzepaku.
Kiedy jest najlepszy termin siewu rzepaku?
Termin siewu rzepaku ma kluczowe znaczenie dla prawidłowego rozwoju roślin i ich potencjału plonowania. Optymalny termin siewu rzepaku powinien być dopasowany do warunków klimatycznych oraz rodzaju gleby, ponieważ zbyt wczesny siew rzepaku może prowadzić do nadmiernego wzrostu roślin przed zimą, a opóźnienie terminu siewu zwiększa ryzyko słabego przezimowania.
Nasiona rzepaku wymagają odpowiednich warunków do kiełkowania, dlatego wilgotność gleby powinna być kontrolowana, aby zapewnić równomierne wschody. Rzepak ozimy można uprawiać zarówno w typie odmian mieszańcowych , które charakteryzują się większą dynamiką wzrostu, jak i odmian populacyjnych, które są bardziej stabilne w zmiennych warunkach.
Siew rzepaku ozimego powinien być przeprowadzony w optymalnym terminie siewu, aby rośliny mogły rozwinąć silny system korzeniowy przed nadejściem zimy. Optymalny termin siewu rzepaku różni się w zależności od regionu Polski. Na północnym wschodzie zaleca się siew między 5 a 10 sierpnia, w Polsce wschodniej między 10 a 15 sierpnia. W regionie centralnym siew rzepaku zaleca się między 15 a 20 sierpnia. Na południowym zachodzie mamy natomiast późny termin siewu, czyli między 20 a 25 sierpnia.
Przesunięcie siewu może być uzasadnione warunkami pogodowymi, np. koniecznością wykorzystania resztek wilgoci w glebie (odpowiednia wilgotność gleby) lub uniknięcia nadmiernego przesuszenia podłoża.
Optymalna głębokość siewu rzepaku wynosi 1–2 cm, co zapewnia najlepsze warunki do kiełkowania i równomiernych wschodów. Na glebach lekkich można zwiększyć głębokość siewu do 2,5–3,5 cm, aby poprawić dostęp do wilgoci, natomiast na glebach ciężkich zaleca się płytszy siew, około 1 cm, aby uniknąć problemów ze wschodami.
Czym się różni odmiana populacyjna od odmiany hybrydowej?
Rzepak populacyjny i hybrydowy różnią się przede wszystkim sposobem hodowli, plonowaniem oraz odpornością na warunki stresowe.
Rzepak populacyjny, zwany także liniowym, jest uzyskiwany poprzez klasyczne metody selekcji i krzyżowania. Charakteryzuje się większą tolerancją na wczesny siew, co pozwala mu lepiej wykorzystać dostępne zasoby wodne i składniki odżywcze. Jest także bardziej odporny na wyleganie, ale jego plonowanie jest zazwyczaj o około 20% niższe niż w przypadku odmian hybrydowych.
Rzepak hybrydowy powstaje poprzez skrzyżowanie dwóch odmiennych linii rodzicielskich, co prowadzi do efektu heterozji — zwiększonego wigoru wzrostu, lepszego wykształcenia się systemu korzeniowego, stabilniejszego plonu oraz większej elastyczności pod kątem terminu wysiewu. Rozwinięty system korzeniowy sprawia, że rośliny radzą sobie lepiej na słabszych stanowiskach i w warunkach suszy. Jaką odmianę rzepaku zatem wybrać?
Pierwszym krokiem w uprawie rzepaku jest wybór odpowiedniej odmiany, dostosowanej do lokalnych warunków i wymagań agronomicznych. InVigor® to odmiany rzepaku ozimego charakteryzujące się wysoką odpornością na wyleganie, doskonałym wigorem jesiennym oraz stabilnym plonowaniem. Kluczowe cechy odmian rzepaku InVigor®
- Silny system korzeniowy – lepsze pobieranie składników odżywczych,
- Odporność na wyleganie – zmniejsza ryzyko strat plonu,
- Lepsza tolerancja na stres – wytrzymałość na niekorzystne warunki pogodowe.
Skuteczna kontrola chwastów – Butisan® Star 416 SC
Nieodłącznym elementem skutecznej uprawy rzepaku jest zwalczanie chwastów , które konkurują z nim o wodę, składniki pokarmowe oraz przestrzeń. Butisan® Star 416 SC to herbicyd firmy BASF przeznaczony do skutecznego zwalczania chwastów w uprawie rzepaku ozimego.
Działa na szerokie spektrum chwastów dwuliściennych , takich jak np. chaber bławatek , fiołek polny , komosa biała , przytulia czepna , gwiazdnica pospolita , przetaczniki czy tasznik pospolity . Herbicyd zwalcza również niektóre chwasty jednoliścienne – np. miotła zbożowa .
Preparat zawiera dwie substancje czynne: metazachlor i chinomerak. Metazachlor działa doglebowo, pobierany przez korzenie kiełkujących chwastów, skutecznie je eliminując przed wschodami. Chinomerak działa również na chwasty po wschodach, do fazy dwóch liści właściwych, w zależności od gatunku chwastu .
Butisan® Star 416 SC jest stosowany w formie koncentratu zawiesinowego do rozcieńczania wodą, zarówno doglebowo, jak i nalistnie. Herbicyd można stosować zarówno zaraz po siewie rzepaku w dawce 2,5–3 l/ha, jak i powschodowo – 4 do 7 dni po siewie – w dawce 2–2,5 l/ha. Istnieje również możliwość przeprowadzenia zabiegu jesienią, po wschodach, w dawce 3 l/ha. Preparat świetnie sprawdza się w mieszaninach z innymi środkami ochrony roślin. Aby jednak osiągnąć pełną skuteczność działania, należy stosować go zgodnie z zaleceniami umieszczonymi na etykiecie produktu.
Skuteczne zwalczanie chwastów na polu rzepaku ozimego dzięki zastosowaniu sprawdzonego i bezpiecznego herbicydu Butisan Star 416SC zapewnia optymalny wzrost i pobieranie składników pokarmowych z gleby, przez co bezpośrednio ma wpływ na poziom plonowania.
Stabilizacja łanu i ochrona przed wyleganiem – Caryx®
Caryx® 240 SL to innowacyjny preparat, który skutecznie łączy funkcję r egulatora wzrostu i fungicydu , co czyni go wyjątkowo cennym w ochronie rzepaku . Polecany jest zwłaszcza do stosowania jesienią.
Jego zastosowanie wpływa na wzmocnienie struktury rośliny, lepsze rozwinięcie systemu korzeniowego oraz wyrównanie łanu, jednocześnie zapewniając ochronę przed kluczowymi c horobami grzybowymi , takimi jak sucha zgnilizna kapustnych , czerń krzyżowych i szara pleśń .
Substancjami czynnymi występującymi w składzie preparatu Caryx® 240 SL są: chlorek mepikwatu oraz metkonazol. Chlorek mepikwatu działa jako regulator wzrostu - ogranicza nadmierny rozrost rozety liściowej przez co staje się ona bardziej zwarta. Dodatkowo stymuluje rozrost systemu korzeniowego co powoduje lepsze pobieranie wody oraz składników pokarmowych. Dzięki tym właściwościom rośliny rzepaku są bardziej odporne na przezimowanie oraz ułatwia rozpoczęcie wegetacji na wiosnę.
Metkonazol pełni funkcję fungicydu o działaniu systemicznym, skutecznie zwalczając choroby grzybowe, które mogą osłabiać rośliny i wpływać na ich potencjał plonotwórczy, ma on również właściwości regulatora wzrostu.
Caryx® 240 SL to wyjątkowy preparat firmy BASF, który odgrywa kluczową rolę w jesiennej ochronie rzepaku ozimego . Już na tym etapie jego zastosowanie przynosi wymierne korzyści, wpływając na zdrowotność, rozwój i przyszły plon. Dzięki unikalnemu połączeniu działania fungicydu i regulatora wzrostu, Caryx® 240 SL idealnie wpisuje się w potrzeby nowoczesnej technologii uprawy rzepaku jesienią.
Jesienią Caryx® 240 SL wspiera budowę silnej i zwartej rozety oraz intensyfikuje rozwój systemu korzeniowego. Rośliny traktowane preparatem wytwarzają mocniejsze i bardziej rozbudowane korzenie, co przekłada się na lepsze zimowanie oraz efektywniejsze pobieranie wody i składników pokarmowych. To właśnie jesienna aplikacja umożliwia stworzenie solidnych podstaw dla dalszego wzrostu rzepaku wiosną.
Dzięki nowoczesnej formulacji i właściwościom zwilżającym Caryx® 240 SL bardzo dobrze pokrywa liście, szybko rozprzestrzeniając się po ich powierzchni, dzięki czemu bardzo szybko wnika do tkanek.
Stosowanie Caryx® 240 SL jesienią to inwestycja w kondycję plantacji na cały sezon. Wzmocnione, odpowiednio uformowane rośliny lepiej znoszą zimę, wiosną szybciej się regenerują, tworzą wyrównany łan i przynoszą wyższy, bardziej stabilny plon. To fundament skutecznej ochrony i zrównoważonego prowadzenia uprawy rzepaku od samego początku wegetacji.
Regulacja wzrostu i zwiększenie odporności – Architect®
Architect® to innowacyjny fungicyd i regulator wzrostu przeznaczony do upraw rzepaku ozimego i jarego . Szczególnie warto uwzględnić jego zastosowanie wiosną, kiedy rośliny wchodzą w kluczowy okres wzrostu i intensywnego rozwoju. Jego działanie koncentruje się nie tylko na ochronie przed groźnymi chorobami grzybowymi ( sucha zgnilizna kapustnych , cylindrosporioza , czerń krzyżowych , mączniak rzekomy ), ale także na kontroli wzrostu i budowie silnego, stabilnego łanu.
W wiosennym stosowaniu, Architect® ogranicza nadmierny wzrost pędu głównego – niweluje tzw. dominację wierzchołkową, co sprzyja lepszemu rozwojowi rozgałęzień bocznych — a to one odpowiadają za budowę przyszłego plonu.
Rośliny chronione fungicydem Architect® wykazują większą stabilność, są mniej podatne na wyleganie i skuteczniej wykorzystują składniki pokarmowe.Dzięki zawartości trzech uzupełniających się substancji czynnych – piraklostrobiny (F500), chlorku mepikwatu i proheksadionu wapnia – Architect® zapewnia kompleksową ochronę fungicydową i efektywną regulację pokroju roślin.
Piraklostrobina zwalcza szerokie spektrum chorób (takich jak sucha zgnilizna kapustnych, czerń krzyżowych, mączniak rzekomy czy cylindrosporioza), a regulatory wzrostu zmieniają architekturę roślin, skracając i wzmacniając pędy dzięki czemu są one bardziej odporne na niekorzystne warunki pogodowe.
Co istotne, Architect® działa skutecznie już od temperatury 5°C, co czyni go idealnym rozwiązaniem na wczesną wiosnę, gdy warunki atmosferyczne bywają niestabilne. Jego zastosowanie poprawia rozwój systemu korzeniowego, zwiększa akumulację składników odżywczych i wspiera odporność roślin na stres abiotyczny, np. suszę.
Wiosenna aplikacja Architect®:
- wspomaga równomierny rozwój łuszczyn,
- wzmacnia łodygi, zmniejszając ryzyko wylegania,
- poprawia efektywność fotosyntezy w dolnych partiach roślin,
- umożliwia stabilne i równomierne kwitnienie,
- wspiera regenerację po zimie i przygotowuje rzepak do intensywnego wzrostu.
Niezawodna ochrona przed chorobami – Pictor® Revy
W trakcie wzrostu i dojrzewania rzepaku kluczowa jest skuteczna ochrona przed chorobami grzybowymi , które mogą znacząco obniżyć zarówno jakość, jak i ilość plonu. Jednym z nowoczesnych i nowych rozwiązań w ochronie rzepaku ozimego i jarego jest Pictor® Revy – fungicyd , który zwalcza najgroźniejsze patogeny rzepaku.
W wysokim stopniu chroni rośliny rzepaku ozimego przed najważniejszą i najgroźniejszą chorobom w okresie kwitnienia jaką jest zgnilizna twardzikowa , która niezwalczona, w wysokim stopniu może mocno zredukować finalny plon. Dodatkowo fungicyd Pictor® Revy zwalcza takie choroby jak pierścieniowa plamistość kapustnych, mączniak prawdziwy , czerń krzyżowych .
Preparat zawiera dwie silnie działające substancje czynne: Revysol® , czyli innowacyjny triazol o szerokim spektrum i elastycznym działaniu, oraz boskalid – inhibitor oddychania patogenów, który wzmacnia skuteczność ochrony. Dzięki tej kombinacji Pictor® Revy działa zarówno zapobiegawczo, jak i interwencyjnie, co pozwala na dostosowanie zabiegu do aktualnych warunków pogodowych i stanu rozwoju roślin.
Zabieg najlepiej wykonywać w okresie opadania pierwszych płatków kwiatowych, od fazy, gdy widoczne są pojedyncze, jeszcze zamknięte pąki kwiatowe na pędach bocznych, aż do momentu, gdy około 50% łuszczyn osiąga typową wielkość.
Dlaczego wykonuje się zabiegi na opadanie płatka ?
Ze względu na zawartość pyłków (będących cukrem), opadające płatki kwiatowe zatrzymujące się w kątach łodyg są doskonałą pożywką dla patogenów. Dlatego wykonanie zabiegu fungicydowego w tym właśnie okresie „odkaża” płatki uniemożliwiajac rozwój patogenów w tych newralgicznych miejscach.
Zabieg na opadanie płatka w rzepaku jest ważny z uwagi na patogeny, które mogą zagrażać rzepakowi w późniejszych fazach wegetacji. W tym okresie, zwłaszcza pod koniec kwitnienia oraz w fazie formowania łuszczyn, rośliny są narażone na infekcje zgnilizną twardzikową , która nieprawidłowo zwalczona może zredukować plon nawet o 50%, a inne choroby groźne w tym okresie tj. cylindrosporioza (pierścieniowa plamistość kapustnych) o 15%, czerń krzyżowych o 30% a mączniak prawdziwy o 20%.
Jak widzimy zagrożenie ze strony patogenów w okresie okołokwitnieniowym w rzepaku ozimym jest znaczące, dlatego stosowanie Pictor® Revy w tym czasie gwarantuje kompleksową ochronę, minimalizując ryzyko uszkodzeń roślin i umożliwiając uzyskanie wysokich plonów o dobrej jakości.
Choroby grzybowe mogą infekować rzepak już od początku kwitnienia (BBCH 57–63), dlatego tak ważne są zabiegi ochronne właśnie w tym okresie. Dodatkowo możliwość stosowania środka w pełni kwitnienia (BBCH 63–67) daje elastyczność w planowaniu zabiegów, szczególnie w warunkach zmiennej pogody.
Pictor® Revy stosuje się w dawce 1,0 l/ha. Dzięki nowoczesnej formulacji substancje czynne szybko wnikają do tkanek roślinnych i zapewniają długotrwałą, skuteczną ochronę przed chorobami grzybowymi, co pozwala na lepsze zabezpieczenie plonów i utrzymanie wysokiej jakości nasion.
Klucz do sukcesu w uprawie rzepaku
Uprawa rzepaku wymaga zastosowania kompleksowego programu ochrony, w którym kluczową rolę odgrywają:
- Odmiany InVigor® – gwarancja wysokiego plonu i odporności na wyleganie,
- Pictor® Revy – skuteczna ochrona przed chorobami,
- Architect® – poprawa struktury i odporności roślin,
- Caryx® 240 SL – regulacja wzrostu i zabezpieczenie przed wyleganiem,
- Butisan® Star 416 SC – skuteczna kontrola chwastów.
